Kasbah Aid-Ben-Haddou, Fas’ın güneyinde yer alan Ouarzazate (Varzazat) eyaletinde bir kale şehridir. Fas’ın Sahra Çölü’ne gelmeden bir önceki bölgeye ait toprak mimarisinin mükemmel bir başyapıttır. Burası, Fas mimarisinin UNESCO dünya mirasındaki çarpıcı bir örneğidir.
Ait-Ben-Haddou; Game of Thrones, Kasbah, Arabistanlı Laurence ve Gladyatör gibi birçok uluslararası filme sahne olmuş otantik bir yerdir.
Aid Ben Haddou, Fas’a yapılan tur ve gezi programlarının hemen hemen hepsinde yer alır. Özellikle de Sahara Çöl Turları güzergahında ziyaret edilir. Quarzazate’de bulunan film stüdyoları, Kasbah Taurirt ile birlikte ziyaret edilir.
Aid Ben Haddou Tarihçesi
1940’larda Ait Ben Haddou Kasbah’ında 90’dan fazla aile yaşarken, bugün kalenin içinde hala sadece beş aile yaşıyor.
Günümüze kadar ulaşabilmiş yüksek kuleleri ve yıkık duvarlarla dolu bu toprak kale şehri, yoğun yağmurlardan dolayı, sakinleri tarafından Ounila Nehri‘nin diğer tarafına göç edilerek terk edilmiştir.
Olağanüstü Evrensel Bir Değer
1987’den beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Aït Benhaddou, bir zamanlar Marakeş ile Sahra arasındaki kervan yolu boyunca önemli bir duraktı.
Fas mimarisinin çarpıcı bir örneği olan Kasbah Tamamen terk edilmemesine rağmen, toprak mimarisi hava koşullarına ve bakım eksikliğine karşı savunmasızdır.
Kasbah, orijinalliğini hala korurken, bakım eksikliğinden dolayı ciddi bozulmalara yol açmıştır.
UNESCO tarafından beş yıllık bir plan dahilinde, 2007 ve 2012 yılları arasında bölgeyi korumak için mümkün olduğunca çok ahşap ve toprak tekniği kullanarak bakım ve restorasyon yapıldı.
Kalede, hala yaşayan ailelerden biri, ziyaretçilere kaledeki antik yaşam tarzını sergilemenin, geleneklerini ve miraslarını korumanın bir yolu olarak geleneksel bir kafe işletmektedir.
Ait-Ben-Haddou’nun Mimari Özellikleri
Ait- Ben-Haddou Ksar, Fas’ın Sahra öncesi bölgelerinin toprak mimarisinin harika bir sentezidir.
Ksar: Yüksek duvarlarla çevrili bir grup toprak yapı anlamına gelmektedir.
Kalede; bir cami, halka açık bir meydan, surların dışında tahıl harman alanları, köyün tepesinde bir tahkimat ve bir çatı katı, bir kervansaray, iki mezarlık (Müslüman ve Yahudi) ve Aziz Sidi Ali veya Amer Tapınağı bulunmaktadır.
Ouarzazate eyaletinde bulunan Atlas Dağları’nın güney yamaçlarındaki eteklerinde yer alan Ait-Ben-Haddou bölgesi, Ounila Vadisi’nin en ünlü kalesidir.
Açı kuleleri ile güçlendirilmiş ve büyük bir kapı ile geçiş sağlanan savunma duvarlarının içi, yoğun bir yerleşim alanını barındırır. Bazı yapılar mütevazı iken, diğerleri yüksek kuleler ve kil tuğla motiflerle süslenmiştir. Üst bölümleriyle küçük kentsel kaleleri andırmaktadır.
Sahra önü bölgesinin toprak yapım tekniklerinin gözlemlenebildiği tam bir olağanüstü bir binalar topluluğudur.
Ait-Ben-Haddou Zenginliğini Stratejik Konumuna Borçludur
Şehir, Antik Sudan’ı, Dra Vadisi ve Tizi-n’Telouet Geçidi ile Marakeş’e bağlayan ticari rotadaki birçok ticaret yerinden biriydi. Kasbah Ait-Ben-Haddou, Güney Fas’taki Dra, Todgha, Dadès ve Souss vadilerine bağlanıyordu.
Bu yapı, güney Fas kültürünü temsil eden geleneksel toprak habitatını gösteren en iyi örnektir.
Ait-Ben-Haddou Özgünlüğünü Hala Korumaktadır
Kasbah Ait-Ben-Haddou, bölgede konfigürasyon ve malzemeler açısından mimari özgünlüğünü korumuştur. Mimari tarzı iyi korunmuş diri yapılar, iklim koşullarına mükemmel bir şekilde uyarlanmış, doğal ve sosyal çevre ile uyum içindedir.
